Sociaal Domein
We hebben op het Programma Sociaal Domein de uitgaven op Wmo en Jeugdhulp teruggebracht met € 2 miljoen. Dit is volgens de afspraken in het Herstelplan 2020 - 2024.
Er zijn veel instellingen in Assen die zorg mogen verlenen. We houden de regie en maken een plan hoe zwaar en hoe lang zorg en ondersteuning nodig is, wat dat kost en wanneer het resultaat naar wens is. Zo besteden we het geld zo goed mogelijk.
De tekorten op de Jeugdhulp zijn kleiner dan voorgaande jaren door de extra rijksmiddelen die in 2021 zijn ingezet.
Transformatie
We versterken de eigen kracht van inwoners in hun gewone leven en bieden meer steun in het zogenoemde voorliggend veld. Dat zijn voorzieningen waar alle inwoners zonder indicatie gebruik van kunnen maken. Met Vaart Welzijn organiseren we Toegang tot het Sociaal Domein. Hiermee kregen 374 inwoners laagdrempelige steun in de eigen omgeving in plaats van geïndiceerde zorg en ondersteuning. Inwoners kunnen makkelijk in contact komen met Financieel regisseurs. Zij helpen om schulden te verminderen in plaats van dat er bij de GKB een traject wordt gestart. Kinderen gaan alleen naar dagbesteding als dat nodig is en niet langer dan nodig. Dit hebben we afgesproken met scholen en zorgaanbieders.
We willen dat personen die in een instelling wonen weer thuis gaan wonen als dat kan. Deze verschuiving heet: Van Beschermd Wonen naar Beschermd Thuis. Projecten als Optimaal Leven dragen bij aan een goede overgang. Ook als het thuis niet goed gaat weten partijen elkaar steeds beter te vinden. Er wordt gewerkt aan een betere verbinding op gebied van zorg en veiligheid. In het programma ‘Weer Thuis’ staan de afspraken die we hebben gemaakt met andere gemeenten in de regio, woningcorporaties en zorgaanbieders. We brengen dit samen in praktijk en zorgen ervoor dat inwoners zoveel mogelijk thuis ondersteund worden.
Ook het Preventiefonds draagt sterk bij aan de beweging naar sociaal en met elkaar leven in de wijken. Dit jaar is bijna € 0,7 miljoen over van het Preventiefondsbudget. De corona-lockdowns vroegen aandacht binnen organisaties zelf, zodat het aantal aanvragen achterbleef bij de verwachting.
Praktijkondersteuners bij huisartsen beantwoorden vragen en sturen inwoners door naar lichte vormen van hulp. De afgelopen jaren was dit een pilot en hebben ze in de praktijk bewezen dat ze op deze manier vaak voorkomen dat er meer zorg nodig is. De ervaringen zijn positief en het kost minder geld. In 2021 is de pilot afgerond en vanaf 2022 is de inzet van Praktijkondersteuners Jeugd bij huisartsen regulier werk geworden.
De Drentse zorgmakelaars helpen gemeenten en Gecertificeerde Instellingen (jeugdbescherming- en reclassering) om beter samen te werken, in het belang van de Drentse jeugd. De zorgmakelaar wijst de weg naar Jeugdhulp en draagt bij aan de transformatie. Hierdoor ontvangen kinderen de juiste hulp en sluit de ondersteuning beter aan bij de afspraken die de gemeente heeft met zorgpartijen. Op dit moment is het nog een pilot, die door Jeugdhulpregio Drenthe georganiseerd wordt. In 2022 besluiten de Drentse gemeenten of ze dit willen voortzetten.
De wachttijden voor jongeren die hulp nodig hebben uit de Jeugd GGZ zijn langer geworden. Dit komt doordat de problemen steeds ingewikkelder worden en door de corona-maatregelen is dat in het hele land nog erger geworden. In Drenthe lopen vooral de wachttijden bij Accare op. Dit is de belangrijkste specialist voor het behandelen van ingewikkelde problemen. Inmiddels krijgt Accare meer geld van het Rijk uit een zogenoemde Regeling Specifieke Uitkering (SPUK). Het Rijk geeft dit geld om de wachttijden voor crisiszorg en eetstoornissen korter te maken. Dit is niet voldoende en de wachttijden zijn nog steeds langer dan mag volgens het contract. Daarom hebben we in 2021 de bestaande omzetafspraken met Accare opgehoogd, waardoor Accare meer zorg verleent dan eerder afgesproken Deze extra middelen worden direct ingezet voor zorg voor jongeren. Eind 2021 zien we de wachttijden dalen en benaderen deze weer de afgesproken wachttijden.
Wet maatschappelijke ondersteuning
Sinds 1 januari 2021 is de Wet Langdurige Zorg (Wlz) opengesteld voor mensen met een psychische stoornis die de rest van hun leven iedere dag zorg nodig hebben. Omdat de zorg voor deze mensen eerst betaald werd uit de uitkering Beschermd Wonen, heeft het rijk deze uitkering verlaagd. In 2021 hebben meer mensen zorg kregen vanuit de Wlz dan verwacht.
We hebben ons ingezet om mensen met een psychische kwetsbaarheid (weer) thuis te laten wonen. In juni 2021 hebben we een bijeenkomst georganiseerd met een aantal zorgaanbieders over Beschermd Wonen.
In 2021 hebben we in samenwerking met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) voorstellen ontwikkeld om het abonnementstarief voor huishoudelijke hulp en hulpmiddelen voor woningaanpassingen in te ruilen voor een eigen bijdrage die afhankelijk is van het inkomen van de inwoner. Ook willen we een compensatie voor de extra uitgaven als gevolg van het abonnementstarief. Als gevolg hiervan is in het regeerakkoord opgenomen dat er een eerlijke eigen bijdrage komt voor de huishoudelijk hulp, maar dit is nog niet concreet uitgewerkt.
Ook in 2021 werkten we samen met de zorgverzekeraar en het zorgkantoor. In 2021 zijn financiële afspraken gemaakt over de ‘gecombineerde leefstijlinterventie’: een programma waarin inwoners ondersteund worden om te werken aan hun leefstijl met als doel hun gezondheid te versterken.
De Gemeentezorgspiegel biedt een overzicht van zorgdata, verrijkt met data van gemeenten zelf. Gemeenten en zorgverzekeraars krijgen een beter beeld van knelpunten en ontwikkelingen en kunnen hierdoor hun beleid en dienstverlening verbeteren. De VNG heeft in 2021 besloten dat alle gemeenten hier geld voor krijgen. In maart 2021 is het regiobeeld Ouderenzorg Drenthe gepresenteerd en eind 2021 is gestart met het regiobeeld voor mensen met een psychische kwetsbaarheid. Deze informatie gaat ons helpen om nog beter ons werk te kunnen doen.
Achterstanden in de indicatiestelling van Wmo ambulante zorg en Beschermd Wonen hebben in 2021 invloed gehad op het Programma Sociaal Domein. Het tijdig bedienen van de inwoners en daarmee het wegwerken van de achterstanden had vanzelfsprekend hoge prioriteit. Dit heeft ertoe geleid dat aan het einde van 2021 de achterstanden op Wmo geheel zijn weggewerkt en bij Beschermd Wonen grotendeels. Sommige businesscases hebben hierdoor vertraging opgelopen of zijn in aangepaste vorm uitgevoerd.
Leefbaarheid en welzijn in wijk en stad
Mijn Buurt Assen (MBA) heeft in 2021 goed geanticipeerd op de verschillende coronamaatregelen. MBA was zichtbaar en dienstbaar, ondanks dat de coronamaatregelen het samenleven in de wijken en het organiseren van activiteiten heeft beperkt. Er zijn veel inwonersinitiatieven ondersteund. In de jaarrapportage 2021 over MBA staan per wijk de activiteiten en resultaten beschreven.
De wijkvernieuwing in de wijken Luchiesland Zuid en Oude Molenbuurt heeft onder verantwoordelijkheid van Mijn Buurt Assen in 2021 flinke vooruitgang geboekt. We overwegen ook andere wijken op deze manier aan te pakken.
De wijkcentra 't Markehuus en De Componist zijn doorgegaan met de voorbereidingen van een intensieve samenwerking. De gezamenlijke regiegroep is het dagelijks bestuur geworden. Het is een proces van samen leren en ontwikkelen.
De vastgestelde Wijkaanpakken hebben als doel om beter te sturen op ontwikkelingen in de stad. De aanpak is door het college vastgesteld en in 2021 is de kerngroep wijkaanpakken daar mee aan de slag gegaan.
We hebben samen met ervaringsdeskundigen verder uitvoering gegeven aan de lokale Inclusie agenda. We richten ons op de gemeentelijke organisatie en dienstverlening, fysieke toegankelijkheid en sociale toegankelijkheid. Ruim 14 acties uit de agenda hebben we ondanks de corona-omstandigheden uitgevoerd. Ook hebben we acties opgepakt die spontaan ontstonden of op ons pad kwamen. Daar staat tegenover dat de uitvoering van een aantal acties in het voorjaar, najaar en winter is vertraagd door corona, omdat fysieke aanwezigheid noodzakelijk was. Een deel van de acties is daarom verplaatst naar 2022.
We hebben aandacht gevraagd voor de zichtbaarheid, veiligheid en acceptatie van de LHBTI-gemeenschap in Assen en daarbuiten. Op 11 oktober heeft Stichting Ara het regenboogsymposium georganiseerd in De Nieuwe Kolk. Van 25 september t/m 17 oktober stond de Pride Photo tentoonstelling op het Koopmansplein. Het COC Groningen/Drenthe heeft tijdens de Regenboogweek filmavonden georganiseerd en is samen met Stichting Ara gestart met ontmoetingsdagen bij Antje's Taverne. Tot slot hebben we een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de podcast ‘Asser Regenboogverhalen'.
We hebben samen met de gemeenten Aa en Hunze en Tynaarlo ons verder voorbereid op de uitvoering van het begin 2021 vastgestelde beleidskader nieuwe Wet inburgering ‘Samen naar duurzame integratie’. Er zijn aanbestedingstrajecten afgerond (voor maatschappelijke begeleiding en taalonderwijs) en op andere onderdelen afspraken gemaakt met onze partners. Het aanbestedingstraject voor de onderwijsroute (samen met 19 andere gemeenten) is niet gestart, vanwege onduidelijkheid over de financiële middelen.
In 2021 hebben 66 volwassen statushouders maatschappelijke begeleiding ontvangen van Vluchtelingenwerk. Ruim 30 statushouders hebben deelgenomen aan het traject gericht op het vergroten van het netwerk en integratie bij stichting Vlucht Voorwaarts. Wij hebben besloten Vlucht Voorwaarts in 2022 een subsidie te geven van € 75.000. Met dit bedrag moet Vlucht Voorwaarts zich met name richten op vrouwelijke statushouders die al enige tijd in Assen wonen en hen helpen om een sociaal netwerk op te bouwen.
Met de pilot nieuwe Wet inburgering ondersteunen we samen met de gemeenten Aa en Hunze en Tynaarlo zogenoemde ‘oudkomers’: statushouders die al langere tijd in Nederland wonen, volgens de werkwijze van de nieuwe wet. Hier krijgen we subsidie voor van de provincie. Vanwege de coronamaatregelen hebben we de pilot niet af kunnen ronden in 2021. We hebben net als Aa en Hunze en Tynaarlo extra middelen ter beschikking gesteld om de pilot alsnog af te ronden. De provincie heeft de termijn hiervoor verlengd tot 1 juli 2022.
Assen heeft samen met Hoogeveen-De Wolden, Emmen en Midden-Drenthe enkele jaren geëxperimenteerd met integrale hulpverlening voor inwoners met ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA). In de gemeente Assen is een Optimaal Leven Team ingericht. De pilot-periode is dit jaar afgelopen. Het Optimaal Leven Team blijft bestaan.
Schuldhulpverlening en armoedebestrijding
2021 was op veel gebieden voor de GKB een roerig jaar, met onder andere een onderzoek naar de toekomst van de GKB (strategische herijking) en de coronamaatregelen. Toch is de GKB erin geslaagd haar dienstverlening op een aanvaardbaar niveau te houden.
Op het gebied van armoedebestrijding zijn uitvoeringstaken van WPDA (webshop) in de loop van 2021 overgegaan naar de gemeente. De stichtingen Jeugdcultuurfonds en Leergeld kregen al subsidie en voeren dit nu ook uit. De witgoedregeling is in 2021 nog uitgevoerd door WPDA en is met ingang van 2022 vervangen voor een maatwerkregeling, die we samen met Vaart Welzijn uitvoeren.
Leefstijl: gezondheid en sport
In 2021 zijn we gestart met de uitvoering van het Sportakkoord. We hebben een sportregisseur en een coördinator uitvoering aangesteld en daarnaast is er een regiegroep geformeerd onder leiding van een onafhankelijk voorzitter. Veel sportverenigingen hebben gebruik gemaakt van het landelijke aanbod aan trainingen en cursussen. Het hoogtepunt van 2021 was de ‘week van de sport’ tijdens de Nationale Sportweek. Dit was niet één week, maar waren twee weken met volop sport en proeftrainingen bij sportaanbieders.
We hebben het lokaal preventieakkoord (lpa) ondertekend. Vijf organisaties hebben samen met een projectleider een uitvoeringsplan voor 2021 opgesteld en activiteiten uitgevoerd. Vanwege de coronamaatregelen zijn sommige activiteiten uit 2021 noodgedwongen verplaatst naar 2022.
Onderwijs
Eind 2021 is de regionale Ontwikkelagenda Passend Onderwijs en Zorg voor Jeugd 2021 – 2023 vastgesteld door de besturen van de samenwerkende partijen in de regio Noord- en Midden-Drenthe. De Ontwikkelagenda geeft richting aan de wijze waarop we (lokaal) invulling geven aan de samenwerking tussen onderwijs en zorg.
Vanuit de provinciale Gelijke Kansen Agenda zijn we samen met het basisonderwijs in 2021 gestart met kansen voor kinderen (K4K). Verder hebben we gewerkt aan het Onderwijsachterstandenbeleid 2020-2023 en de Vervolgaanpak laaggeletterdheid 2020-2022. In 2021 is de volwasseneducatie voor periode 2022-2026 opnieuw ingekocht via een aanbesteding. We hebben het Drenthe college de opdracht gegund om volwasseneducatie in Assen (taal, rekenen en digi-vaardigheden) te blijven geven.
In mei 2021 hebben we de Webinar jeugd & corona georganiseerd met deelname van meer dan 70 professionals en jongeren uit Assen. Hieruit zijn actiepunten geformuleerd die passen in de uitvoering van het Nationaal programma onderwijs. De acties zijn gericht op de sociaal-emotionele ondersteuning van leerlingen en opgenomen in de maatschappelijke herstelagenda Assen na Corona. Daarnaast is in het najaar 2021 overleg geweest met onderwijs over de NPO-middelen die de gemeente ontvangt en hoe we deze middelen kunnen inzetten ter ondersteuning van de Asser leerlingen. Vaart Welzijn heeft gesproken met de leerlingenraden en gevraagd naar de behoefte van de jongeren. De combinatie van onderwijsplannen en gesprekken met leerlingen vormen de basis voor het uitvoeringsprogramma in 2022 en 2023.
Als opmaat naar een integraal, lokaal jeugdbeleid is medio 2021 door het College ‘Jeugd in Assen beweegt ons!’ vastgesteld. ‘Jeugd in Assen beweegt ons!’ omvat concrete voorstellen en acties rond drie vragen:
- Wat is er te doen is voor jeugd in Assen?
- Wat kunnen we doen om de door jeugd veroorzaakte overlast te verminderen?
Hoe kunnen we als gemeente jongeren structureel betrekken bij zaken die hen aangaan (medezeggenschap) en daarover de dialoog met jongeren verbeteren? Uitvoering Herstelagenda Assen na Corona
Tijdens de Week van de Sport in september zijn we gestart met het uitvoeren van de Herstelagenda Assen na Corona. We hebben ondernemers onder andere huur- en parkeerkortingen gegeven.
We ontwikkelen vouchers in de vorm van digitale waardebonnen waarmee inwoners met een laag inkomen kunnen deelnemen aan sport of cultuur.
Voor jeugd hebben we 21 projecten beschreven. Bij het uitvoeren van deze projecten maken we onder andere gebruik van budget uit het Nationaal Programma Onderwijs.
We hebben initiatieven ondersteund om vrijwilligers en buurthuizen te versterken en eenzaamheid onder ouderen te verminderen.